Het poten van aardappelen is toch een klus. Het begint al met het uitzoeken van welke soort aardappel, want over smaak valt niet te twisten. Dan ligt je veld er nog niet eens geharkt bij. En er komt nog wel meer bij kijken.
Over smaak valt niet te twisten
Ben je op zoek naar een kruimige, een vastkokende, een krieltje of naar aardappelen geschikt om te frituren? Ook dat is nogal van invloed op de keuze van je pootgoed.
Soorten pootaardappelen, poters
Zou je de aardappelen vroeg, halfvroeg of laat willen oogsten? Deze keuze heeft een gevolg voor de houdbaarheid en de opbrengst van de aardappelplant. Hoe later je de aardappels oogst, des te langer ze over het algemeen houdbaar zullen zijn. En late poters leveren per plant fors meer oogst op van gemiddeld 900 gram tot wel 2,5 kilo per plant.
Alle poters zouden vanaf half maart de grond in kunnen. Dan dient het veld nog wel afgedekt te worden tegen de koude weersomstandigheden. Na half april hoeft dit niet meer.
Vanaf het poten van de poters tot het oogsten kun je bij de vroege aardappelrassen rekenen op ca. 90 dagen, bij de halfvroege komt dit neer op tot 110 dagen en bij de late soorten loopt dit verder op tot 150 dagen.
Wees er wel snel bij in het voorjaar, want er wordt graag aangepoot aan het begin van het seizoen. Bewaar het pootgoed op een donkere, koele en droge plaats.
Aardappelziekten
Nog iets waar je rekening mee moet houden bij de keuze van je poters, is de vatbaarheid voor aardappelziekte en aardappelmoeheid. Sommige soorten poters zijn (grotendeels) resistent voor het loof en/ of de knol. Hierbij geldt wel dat de aardappelziekte later in het jaar opduikt en dus meer invloed kan hebben op de late rassen.
Bij de goede zaden- en pootgoedhandelaar zijn uitgebreide lijsten over de resistentie tegen aardappelmoeheid, aardappelschurft, aardappelziekte (Phytophthora) of van coloradokevers te vinden.
Wisselteelt
Om de kans op aardappel- en bodemziektes te verkleinen is het zaak de aardappelen niet jaarlijks op dezelfde plaats te verbouwen. Dit geldt ook voor andere eenjarige gewassen. Sommige groenten putten de bodem uit, terwijl anderen de bodem verrijken.
Idealiter schuif je deze groenten door de verschillende plaatsen in je moestuin zodat ze eenmaal per vier jaar op dezelfde plek verbouwd worden. Hierdoor wordt het vestigingsklimaat van diverse ziekten onderbroken.
Zoek maar eens op wisselteelt, teeltwisseling of vruchtwisseling en er verschijnen hele moestuinplannen in je beeld.
Combinatieteelt
Naast wisselteelt is het ook belangrijk om bij de eenjarige groenten te kijken naar de buren in de moestuin. Sommige groenten versterken elkaar en houden ongedierte bij elkaar weg. Dat zijn de goede buren. Andere combinaties zijn veel minder gunstig, de slechte buren.
Wat voorbeelden: De geur van de ui verjaagt de Wortelvlieg maar tomatenplanten daarentegen scheiden een stof af die wortelgroei remt. Afrikaantjes verspreiden een geur die aaltjes en slakken weghouden voor hun naaste buren. Kijk dus niet alleen naar groenten maar ook naar bloemen in je moestuin!
Onze keuze: Gloria AM-ras
Wij kiezen voor een vroeg te oogsten soort pootgoed en zijn van plan te oogsten naar wat we later die week willen consumeren. Zo zijn onze aardappels altijd vers. Het zijn langwerpige aardappelen met een gelige schil die wat kruimig koken. Het Gloria AM-ras is redelijk bestand tegen phythophtora, mits vroeg geoogst.
Tip: Heb je een terras of balkon en wil je aardappelen kweken? Dat kan door aardappelen te kweken in een ton of in speciale aardappelkweekzakken.
Voorkiemen
Voor dat je over gaat tot het poten van de poters, is het raadzaam deze voor te kiemen. Dat doe je door het pootgoed een week of drie in het licht te leggen in een koele ruimte. Richt op zo’n 10 graden. Dan zullen de poters langzaam uitlopen met witte scheuten. Degene die niet uitlopen hoef je niet te poten. Houdt de scheuten zoveel mogelijk heel bij het poten in de volle aarde.
Aardappelen poten
De uitgelopen poters poot je idealiter in rijen waar zo’n 60 tot 70 centimeter tussen zit. Het loof van de aardappelen is een flinke struik met prachtige bloemen. Hoe meer ruimte tussen de planten, des te sneller droogt het ertussen op en is er minder kans op schimmelziektes.
In deze rijen hanteer je een tussenruimte van 30 centimeter tussen de poters. Op deze wijze poot je zo’n 40 stuks per 10/11 m2.
De uitgelopen poters poot je op 5 a 10 centimeter diepte. Dat is afhankelijke van je grondsoort. Bij zware grond minder diep poten. De aarde wordt op de gepote knol zachtjes aangedrukt. Ze moeten uit het zonlicht blijven, anders slaan de knollen groen uit en dat is giftig.
De poters worden nu gestimuleerd om uit te groeien en dit loof, de stengels moeten tweemaal aangeaard worden. De eerste keer wanneer de plant zo’n 10 centimeter hoog is. Dan schuif je er tuinaarde naar toe, zodat geulen ontstaan naast de rijen stengels. Dit herhaal je een tweede keer wanneer de plant weer 10 centimeter langer is. Nu staan de planten op een heuvel.
Aardappelen oogsten, rooien
Het is ongeveer 90 tot 150 dagen geleden dat je de knollen hebt gepoot. Er hebben zich mooie rijen met planten gevormd. Wanneer kan je de aardappelen oogsten? Hierbij maak je een onderscheid tussen het vroege ras en de halfvroege en late soorten.
De vroege aardappelen zijn te oogsten wanneer de plant nog in volle bloei staat. Oogst ze een paar dagen voor gebruik door naast de plant in te steken met een riek. Doe dit voorzichtig om geen aardappelen door te steken. Wrik deze zachtjes omhoog zodat het loof kantelt en de oogst zichtbaar wordt.
De halfvroege en late rassen oogst je pas wanneer het loof afsterft. Deze aardappelen hebben langer gerijpt en zijn langer houdbaar.
Aardappelen bewaren
Je bewaart de aardappelen het beste op een luchtige plaats in een krat of mand op ongeveer 6 graden.
Onze aardappelmand van Esschert Design kochten we samen met een bijpassende uienmand na een bezoek aan ’t Veluws Zandfestijn.
